Gepimpte schoolmuren

De Vlieger

Context

3de graad basisonderwijs
leefschool
4 lesuren per week
Begeleiding: Studenten STEM educatieve bachelor secundair onderwijs van Howest

Doelen

Formuleren van onderzoeks- en ontwerpvragen.
Bedenken van hypothesen en ontwerpideeën.
Maken van prototypes.
Presenteren van prototypes.
Optimaliseren van prototypes.

Startuitdaging

Op school kan er altijd wel een bepaald probleem aangepakt worden. Bijvoorbeeld de zone onder de trap op de speelplaats goed benutten, een nieuw kleurtje geven aan de muren,... . Binnen dit project kozen de leerlingen ervoor om de gang van de school aantrekkelijker te maken.

ONO bord


  • open
  • begrensd
  • gesloten


Stap per stap


swap_vert Gesloten
timer 10 min
people klassikaal

Informeren

Techniek PowerPoint: foto's van uitdagingen en foto's van voorstellingen op startevent.
Media Foto's + filmpjes mbt uitdagingen
Doelstelling De leerlingen halen de verschillende domeinen op.
Evaluatievorm Individuele deelname. Deze actie is bedoeld om herinneringen los te maken. Formatieve beoordeling is hier op zijn plaats.
Feedback
Eventueel kan er ook gewerkt worden met een vragenronde aan de hand van vooropgestelde vragen. Op die manier denken de leerlingen na over wat ze tijdens het startevent allemaal gezien hebben.
Eventueel kunnen de leerlingen ook aangezet worden om filmpjes op te zoeken waarin de domeinen echt zichtbaar zijn. Bijvoorbeeld : meeuwen die mensen aanvallen.

swap_vert Begrensd
timer 15 min
people individueel - per 4/5

Bedenken

Techniek Creativiteitstechnieken
Media Gebruiksvoorwerpen + pen en papier
Doelstelling De leerlingen bedenken een nieuwe functie voor een bepaald voorwerp. Bijvoorbeeld : een paperclip kan dienen als kapstok.
Evaluatievorm Individuele deelname bij de gebruiksvoorwerpen. Deelname in groep bij de andere techniek.
Feedback
Door gebruik te maken van deze techniek wordt de sfeer wat losser. Creativiteitstechnieken zorgen er ook voor dat de geest verruimd wordt.
Alternatieve aanpak :Verdeel de klas in gelijke groepen en geef ze een blad papier en pen. Leerling 1 krabbelt iets willekeurigs op het blad. Leerling 2 maakt een nieuwe krabbel, steunend op de vorige, leerling 3... . Na een bepaalde tijd worden de bladen verwisseld van groep. Na een 10-tal minuten worden de bladen vooraan de klas getoond.
Deze techniek zorgt ervoor dat de leerlingen beseffen dat creativiteit in een klein hoekje zit. Van het beginontwerp is vaak niets meer over omdat elke leerling een andere interpretatie heeft.

swap_vert Begrensd
timer 30 min
people 2 / 3 per groep

Bedenken

Techniek Lotus Blossom - Vragenstorm
Media Template 'Lotus Blossom' + balpen
Doelstelling De leerlingen bepalen acht deelthema's en formuleren zoveel mogelijk onderzoeks- en ontwerpvragen.
Evaluatievorm Individuele deelname bij de gebruiksvoorwerpen. Deelname in groep bij de andere techniek.
Feedback
Door de visuele representatie van ideeën en de gestructureerde werking worden de leerlingen verplicht om snel en verder na te denken. Op een korte periode kunnen zo veel nieuwe ideeën worden gegenereerd.
Alternatieve aanpak : de volgende technieken kunnen gebruikt worden als extra inspiratiebron voor het invullen van de Lotus Blossom : 6 senses : de leerlingen kunnen hier vanuit de eigen zintuigen vragen en ideeën bedenken. Dit zorgt er automatisch voor dat ze out of the box denken, omdat ze sowieso vanuit het 'horen', 'zien'... moeten vertrekken. SCAMPERR : dit vinden de leerlingen erg leuk. Het zorgt ervoor dat ze een bepaald voorwerp mogen veranderen met behulp van hun eigen fantasie. Het voorwerp moet hetzelfde nut behouden, maar ze mogen andere materialen en vormen gebruiken.

swap_vert Begrensd
timer 15 min
people 2 / 3 per groep

Kiezen

Techniek Sticky dots
Media Template 'Lotus Blossom' + sticky dots + balpen
Doelstelling De leerlingen kiezen per groep na het analyseren van alle vragen elk twee onderzoeks- en ontwerpvragen. Er worden in totaal twee onderzoeks- en ontwerpvragen geselecteerd. Heel belangrijk hierbij is dat de leerlingen goed weten wat het verschil is tussen ontwerp- en onderzoeksvragen. Voor deze techniek in gebruik te nemen, nam ik voldoende tijd om dit verschil uit te leggen.
Onderzoeksvragen:"Waarom...?", "Wat is het effect...?", "Op welke manier...?", "Wat is het verband tussen...?"
Ontwerpvragen: "Hoe kan je...?", "Wat als je...?", "Hoe kan...opgelost worden?", "Hoe kan ik ... verbeteren?".
Feedback
Deze techniek laat toe dat de leerlingen op een eerlijke manier een vraag kunnen kiezen die ze graag willen behandelen. Het zorgt ook voor een groepsgevoel, want ze hebben immers de vragen in groep gekozen.
Zeer belangrijk hierbij is een goede instructie. De leerlingen moeten goed weten wat hen te doen staat. De keuze moet op hetzelfde moment gebeuren. Als dit niet gebeurt dan kunnnen de leerlingen beïnvloed worden door elkaar.
Alternatieve aanpak: Een klassieke stemmingsronde kan hier ook toegepast worden. De leerlingen gebruiken dit vaak om klassikale beslissingen te nemen.
Paired comparison: via deze techniek zorgen we ervoor dat alle ideeën met elkaar vergeleken worden. Uit twee oplossingen of ideeën wordt telkens een winnaar gekozen tot als er één overschiet. Er zijn veel alternatieven om een keuze te maken. In de context van dit project werd geopteerd voor de sticky dots omdat deze techniek niet veel tijd in beslag neemt.

swap_vert Begrensd
timer 15 min
people 2 / 3 per groep

Definiëren

Techniek Boundary Examination
Media Template 'Boundary Examination' + balpen
Doelstelling De leerlingen formuleren de onderzoeks- of ontwerpvragen die ze gekozen hebben met de sticky dots.
Evaluatievorm Individuele deelname aan groepsproces.
Feedback
Uitstekende tool om een probleem te definiëren. Deze tool laat toe om de vaak gemakkelijke zinnen die de leerlingen hadden neergeschreven beter te verwoorden. Het verbreedt hun taalvaardigheid en leidt tot meer bruikbare zinnen.
Voor de leerlingen is het moeilijk om synoniemen te bedenken. Zorg voor een goede instructie en geef desnoods een voorbeeld voordat ze deze techniek gebruiken. Maak gebruik van synoniemenzoekers en help hen bij het samenstellen van de nieuwe zin.
Alternatieve aanpak: Als het blijkt dat de Boundary Examination moeilijk verloopt is het aangeraden om over te gaan op een onderwijsleergesprek. Zo kan je stap voor stap de leerlingen helpen en de klas zelf laten beslissen over de woordkeuze.
Morphological analysis 1 is zeker een techniek die ook hier gebruikt kan worden. Je schrijft een kernwoord van je onderzoek- of ontwerpvraag neer en splitst deze op in subcategorieën. Met deze subcategorieën schrijft men een nieuwe uitdaging neer. Deze lijkt erg op de Boundary Examination, maar lijkt ook op een soort van mindmap met synoniemen. Voor de leerlingen is dit gemakkelijk omdat het hen herinnert aan voorgaande technieken.

swap_vert Begrensd

Onderzoeksvraag / Ontwerpvraag

Feedback
Onderzoeks- en ontwerpvragen waarmee de leerlingen deze techniek beëindigd zijn: "Welke methoden en technieken, met betrekking tot veiligheid, bestaan er om het voetpad voor de school veiliger te maken?", "Wat kunnen we doen, zodat we onze schooluren eventueel zelf kunnen bepalen?" ," Op welke manier kunnen we een vrolijkere turnzaal creëren?", "Welk volume onderaan de trap van de school kan benut worden?"

swap_vert Gesloten
timer 60 min

Informeren

Techniek Plaatsbezoek
Media Tablet om foto's te nemen + meetinstrumenten om afmetingen te maken.
Doelstelling De leerlingen voeren ene plaatsbezoek uit.
Feedback
Na het opstellen van deze onderzoeks- en ontwerpvragen werden twee uren voorzien om op verkenning te gaan. Deze verkenning is nodig, omdat de leerlingen op deze manier zelf onderzoek mogen doen naar hoe hun ontwerp er moet uitzien. Waarop moeten ze letten? We gingen kijken naar de turnzaal. " Op welke plaats kunnen we de turnzaal vrolijker maken? ", "Hoeveel plaats mag er worden ingenomen?" We gingen kijken naar de straat van de school. " Waarom moet het hier veiliger?", " Hoe zouden we dit kunnen doen? " We gingen kijken naar de zone onder de trap. "Welke ruimte kunnen we benutten?" en " Met welke afmetingen kunnen we aan de slag? "

swap_vert Begrensd
timer 60 min
people individueel of 3/4 per groep

Bedenken

Techniek Conceptual Blending
Media Template 'Conceptual Blending' + balpen en/of computer (tekenprogramma's) en/of schetsborden.
Doelstelling De leerlingen bedenken vernieuwende ideeën. Uit hun gekozen ontwerp- of onderzoeksvraag kiezen ze één kernwoord. Daarna denken ze na over de eerste woorden die in hun opkomen. Tenslotte combineer je de woorden en teken je het idee.
Feedback
Voor de leerlingen is het heel erg tof dat ze eindelijk mogen beginnen te ontwerpen. Deze techniek laat toe dat ze als het ware al kunnen werken naar een oplossing / prototype dat ze voor ogen hebben.
Bij deze jongere leerlingen is het aan te raden om deze techniek niet aan te brengen via een template maar op een alternatieve manier: bijvoorbeeld met krijt op het bord of de speelplaats.
Alternatieve aanpak: Eventueel kan de Placematmethode hier toegepast worden. Deze techniek is een manier waarbij de kinderen leren door samen te werken. Bij deze werkvorm werkt elke leerling eerst individueel aan een opdracht. In een tweede fase is er een overlegmoment tussen de verschillende groepsleden. Dit overlegmoment moet leiden tot een gemeenschappelijk antwoord. Dit zorgt ervoor dat de leerlingen inzien dat ze na overleg soms betere resultaten kunnen bekomen.
Ook de techniek 'storyboard' kan hier toegepast worden. Aan de hand van een storyboard leggen de leerlingen stap voor stap hun idee uit aan de hand van schetsen. Via deze techniek presenteren de leerlingen hun idee stapsgewijs aan andere leerlingen. Het laat ook toe dat de bedenker van een bepaald ontwerp nadenkt over zijn of haar eigen stappen en op die manier misschien zelf nog verbeteringen of aanpassingen kan aanbrengen.

swap_vert Begrensd
timer 25 min
people Individueel

Definiëren

Techniek List of demands
Media Template en/of computer
Doelstelling De leerlingen lijsten alle eisen van de uitdaging op. Dit zorgt ervoor dat ze weten waar hun idee uiteindelijk aan moet voldoen. Als voorbereiding bij deze techniek is er al een verkenningsronde gebeurd. Deze verkenningsronde is absoluut nodig bij deze leeftijdsgroep om te helpen bij het formuleren van realistische eisen.
Feedback
Deze techniek is van groot belang om ervoor te zorgen dat de leerlingen weten waaraan hun idee moet voldoen. Door een score toe te kennen aan hun eisen en wensen kunnen ze snel zien wat al dan niet belangrijk is. Dit maakt deze tool heel gebruiksvriendelijk. Ook kan deze techniek, mits een goede voorbereiding, snel doorlopen worden.

Alternatieve aanpak: techniek van'5WH1'. De leerlingen moeten stilstaan bij volgende vragen: wie, wat, wanneer, waarom, waar en hoe'. De bedoeling van deze techniek is dat een buitenstaander meteen begrijpt waaraan je werkt. Hierdoor zien de leerlingen zelf ook in waarop ze nu effectief moeten letten.

swap_vert Begrensd

Informeren

Techniek Vraaggesprek
Doelstelling De leerlingen informeren zich bij de directeur over de haalbaarheid van hun idee.
Feedback
Na al het voorgaande te hebben voorgelegd aan de directeur van de school, werden de leerlingen geconfronteerd met enkele problemen. De leerlingen wilden een muur in de turnzaal aanpakken door deze te beschilderen en op die manier een aangenamere belevenis te hebbben tijdens het sporten. De turnzaal maakt echter geen deel uit van de school dus moest een andere locatie uitgezocht worden.
Door de grootte van de groep en het tekort aan leerkrachten moest de uitvoering worden beperkt tot één enkel onderwerp.
Na het mailen met de stad, was het niet meteen mogelijk om iets te veranderen aan de straat voor de school, om deze veiliger te maken.

swap_vert Gesloten
people Klassikaal

Reflecteren

Techniek Kringgesprek
Feedback
Uit het kringgesprek met de leerlingen bereiken we een consensus om de muur van de gang van de school te beschilderen, dit met eigen ontwerpen. Het enthousiasme was groot, omdat de leerlingen elke dag voorbij die muur zullen passeren en hun eigen ontwerpen kunnen bewonderen.

swap_vert Begrensd
timer 15 min
people individueel

Kiezen

Techniek Habemus ideam
Media Template 'Habemus ideam' + balpen
Doelstelling De leerlingen kiezen een idee waar iedereen achterstaat. Gezien de tijdsdruk moest het bedenken van een manier om de muur te beschilderen snel gaan. Er was keuze uit : graffiti, schilderen met penseel en borstel, stencils, airbrush en verf blazen.
Feedback
Gemakkelijk in gebruik, niet veel uitleg nodig, gaat heel snel. Bij sommige onderwerpen is het moeilijk om verschillende uiteenlopende ideeën te verzamelen om zo een keuze uit te maken.
Alternatieve aanpak :Eventueel kunnen hier ook sticky dots gebruikt worden of kan een keuze gemaakt worden via een kringgesprek. Via een kringgesprek kunnen leerlingen reflecteren over ideeën die al dan niet mogelijk zijn. Op basis daarvan kunnen ze dan een geschikte keuze maken.
Verder kan ook de techniek 'forced ranking' ingezet worden. Deze techniek kan gebruikt worden als er meer tijd is. Op die manier kan je de ideeën gemakkelijk met elkaar vergelijken. Zeker aan te raden, want zo kan je samen met de klas beslissen welke ideeën haalbaar zijn en welke minder.

swap_vert Begrensd

Idee

Feedback
De muren in de gang van de school worden beschilderd dmv stenciltechniek.

swap_vert Begrensd
timer 90 min
people individueel

Maken

Techniek Workshop stencils maken (papier)
Media Computer + tekenmateriaal + verschillende soorten en maten papier, breekmessen, potlood, verf...
Doelstelling De leerlingen maken individueel een stencil. De leerlingen maken zelf een schets (of gebruiken de schets die ze eerder gemaakt hebben). Snijden deze zelf uit (op gewoon tekenpapier) en testen deze dan uit door met potlood of stift over de de stencil te gaan. Deze laat dan een afdruk na op het onderliggende blad papier.
Feedback
Goede manier om dit eerst laagdrempelig uit te proberen met kladpapier. De leerlingen leren zo de handelingen van het maken van stencils en beseffen dat hun ontwerpen niet te moeilijk mogen zijn. Tijdens dit werkmoment bleken goede instructies belangrijk.
Alternatieve aanpak: in plaats van de stencils zelf uit te snijden kan geopteerd worden om een bedrijf deze te laten uitsnijden.

swap_vert Begrensd

Prototype

Feedback
De prototypes waren nodig om de leerlingen te laten beseffen hoe makkelijk / moeilijk deze techniek is. Op basis van dit prototype kunnen ze hun ontwerp aanpassen om in de volgende fase een definitieve stencil te maken op hard karton.

swap_vert Begrensd
timer 90 min
people individueel

Maken

Techniek Workshop stencil maken (prototypes verder uitwerken op hard karton)
Media Computer + tekenmateriaal + verschillende soorten, maten papier, breekmessen, potlood, verf...
Doelstelling De leerlingen maken hun definitieve stencil. Nadat bij het maken 'maken 1' de prototypes uitvoerig zijn uitgetest weten de leerlingen nu waarop ze moeten letten en hebben ze de techniek in de vingers. Tijdens deze workshop is het de bedoeling dat de definitieve stencils worden gemaakt. Deze zullen gebruikt worden om mbv graffiti de muren te versieren.
Feedback
De leerlingen hebben door het uitproberen in de vorige stap de techniek om stencils te maken onder de knie. Hierdoor verloopt deze fase redelijk vlot. Alternatieve aanpak : Sommige leerlingen hadden moeite om te werken met het hard karton, eventueel kan je een bedrijf raadplegen om de stencils te laten uitsnijden. Hier moet je natuurlijk rekening houden met de haalbaarheid binnen de planning.

swap_vert Open
timer 60 min
people individueel

Presenteren

Techniek Mondelinge voorstelling aan de hand van een demo.
Media tekenmateriaal + papier, spuitbussen...
Doelstelling De leerlingen stellen alles mondeling voor. De bedoeling van de mondelinge voorstelling stil staan bij het soort ontwerp dat ze hebben gemaakt. Door dit voor te stellen in een kringgesprek laten ze hun medeleerlingen weten om welke reden ze voor een bepaald ontwerp hebben gekozen. Laat de leerlingen bij het uitvoeren zeker zelf de handeling doen. Het is belangrijk dat ze voelen dat ze zelf de touwtjes in handen hebben.
Feedback
Door de voorstelling leren de leerlingen praten over wat ze zelf hebben gemaakt. Ze denken na over de verwoording en zijn bezig om die verwoording zo duidelijk mogelijk te laten overkomen. De leerlingen zijn heel enthousiast als ze zelf alles mogen uitvoeren. Sommige leerlingen zijn verbaal minder sterk en hebben ondersteuning nodig. Bij de uitvoering zijn sommige leerlingen ook minder bekwaam, een goede instructie en/of begeleiding is nodig.
Alternatieve aanpak: een PowerPoint presentatie of een beurs.

swap_vert Begrensd
timer 20 min
people Klassikaal

Reflecteren

Techniek Kringgesprek
Doelstelling De leerlingen reflecteren over wat ze de voorbije weken hebben gezien. Het is belangrijk dat de leerlingen nog een reflecteren over wat ze de voorbije weken allemaal hebben gedaan. Gezien de leeftijd van deze groep, hoeft dit niet te veel tijd in beslag te nemen.
Feedback
Door na elke fase tijd te maken voor reflectie zorg je ervoor dat op het einde van het project de leerlingen nog perfect waten wat ze nu allemaal hebben gedaan. Persoonlijk was ik verwonderd wat de leerlingen nog allemaal wisten van de eerste weken. Fase na fase kon nog benoemd worden en ze wisten nog perfect welke stappen ze allemaal hadden doorlopen.
Door een kringgesprek is het moeilijk om alle leerlingen aan het woord te laten.
Alternatieve aanpak : Als er meer tijd kan voorzien worden kan je de leerlingen een soort van spreekbeurt laten maken waarbij ze moeten reflecteren over de geziene fasen en technieken.